Sri Pallikondeswara Swamy Temple: A Unique Reclining Shiva Temple
శ్రీ పల్లికొండేశ్వర స్వామి దేవాలయం: ప్రత్యేక శయన భంగిమలో శివుని మహిమాన్విత దర్శనం
ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని ముఖ్యమైన పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటైన శ్రీ పల్లికొండేశ్వర స్వామి దేవాలయం తిరుపతి జిల్లా, నాగలాపురం మండలం సమీపంలోని సురుటుపల్లి గ్రామంలో ఉంది. ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా శివ భక్తులందరికి ప్రీతిపాత్రమైన, ప్రత్యేకమైన ఆలయం. ఈ ఆలయ విశేషం ఏమిటంటే, శివుడు ఈ దేవాలయంలో సాధారణంగా లింగ రూపంలో కాకుండా, శయన భంగిమలో (నిద్రిస్తున్న భంగిమలో) దర్శనమిస్తాడు.
ఆలయ స్థల పురాణం: హాలాహలం నుంచి నీలకంఠుడి ప్రయాణం
క్షీరసాగర మథన సమయంలో హాలాహలం అనే విషం పుట్టడంతో అది ముల్లోకాలనూ దహించడానికి సిద్ధమైంది. ఆ సమయంలో దేవతలు పరమేశ్వరుని ప్రార్థించారు. శివుడు ఆ విషాన్ని మింగి తన కంఠంలో నిలిపి నీలకంఠుడిగా ప్రసిద్ధి చెందాడు. ఆ విష ప్రభావంతో శివుడు కొన్ని క్షణాల పాటు సొమ్మసిల్లిపోయాడు. ఆ సమయంలో ఆయన పార్వతీదేవి ఒడిలో విశ్రాంతి తీసుకున్నాడు. ఈ సంఘటన తర్వాత శివుడు ఇక్కడే పునరుత్థానం పొందాడు. ఈ స్థలంలో దేవతలంతా శివుడిని దర్శించుకుని, తమ కోర్కెలను తీరుస్తారన్న విశ్వాసం ఉంది.
సురుటుపల్లి పేరు వెనుక కథ
దేవతలంతా ఇక్కడకు దిగివచ్చి శివుడిని దర్శించుకున్నందున ఈ గ్రామానికి “సురులపల్లి” అని పేరు వచ్చింది. కాలక్రమేణా ఇది సురుటుపల్లిగా మారింది. ఈ గ్రామం భక్తుల హృదయాలను ఆకర్షించే క్షేత్రంగా నిలిచింది.
ఆలయ చరిత్ర: విజయనగర రాజుల దివ్య స్మృతి
శ్రీ పల్లికొండేశ్వర స్వామి దేవాలయం విజయనగర సామ్రాజ్య కాలంలో హరిహర మరియు బుక్కరాయలచే నిర్మించబడింది. 1833లో శ్రీకాళహస్తి సంస్థానాధీశులు ఆలయాన్ని మరింత అందంగా తీర్చిదిద్దారు. ఆలయ శిలాశాసనాలు, శిల్పాలు ఈ ఆలయ మహాత్మ్యాన్ని వివరిస్తాయి. 1979లో శ్రీ కంచి కామకోటి పీఠాధిపతి శ్రీ జయేంద్ర సరస్వతి స్వామి కుంభాభిషేకం నిర్వహించారు. 2002లో శ్రీ జయేంద్ర సరస్వతి మరియు శ్రీ విజయేంద్ర సరస్వతి ఆధ్వర్యంలో మరో కుంభాభిషేకం జరిగింది.
ఆలయ నిర్మాణం: ద్రావిడ శైలి గోపురాలు
శ్రీ పల్లికొండేశ్వర ఆలయం ద్రావిడ శైలి గోపురాలతో నిర్మించబడింది. ప్రస్తుతం ఈ గోపురాన్ని మూడు అంతస్తుల నుండి ఐదు అంతస్తులుగా విస్తరించారు. ముఖ్యమైన దేవత, పల్లికొండేశ్వర స్వామి, దాదాపు ఆరు అడుగుల ఎత్తులో శయన భంగిమలో ఉంటారు. ఆయన తల పార్వతీదేవి ఒడిలో ఉంటుంది. పార్వతీదేవి ఇక్కడ సర్వమంగళాంబిక అనే పేరుతో కొలువై ఉంటుంది. ప్రధాన గర్భగృహంలో రామలింగేశ్వర స్వామి ప్రతిష్ఠించబడ్డారు.
విశిష్టతలు మరియు ప్రత్యేకతలు
- శయన భంగిమలో ఉన్న ఏకైక శివాలయం: ప్రపంచంలోని ఇతర శైవ క్షేత్రాల్లో లింగ రూపంలో దర్శనమిచ్చే శివుడు, ఇక్కడ మాత్రం విభిన్నంగా కనిపిస్తాడు.
- ప్రదోష పూజ ప్రారంభ స్థలం: ప్రదోష కాలం పూజ ఇక్కడే మొదలైంది. ఈ సమయంలో భక్తులు శివపార్వతులను ప్రార్థిస్తే విశేష ఫలితాలు లభిస్తాయని నమ్మకం ఉంది.
- దివ్యజంటల ప్రతిష్ఠలు: పల్లికొండేశ్వర స్వామితో పాటు సర్వమంగళాంబిక, వాల్మీకి ఈశ్వర-Maragathambikai, వినాయకుడు-Siddhi & Buddhi తదితర విగ్రహాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి.
- విద్యా అభివృద్ధి కోసం దక్షిణామూర్తి: ఇక్కడ ఉన్న మేధా దక్షిణామూర్తిని ప్రార్థిస్తే విద్యా ప్రాప్తి కలుగుతుందని విశ్వాసం.
పండుగలు మరియు వేడుకలు
- శివరాత్రి (ఫిబ్రవరి–మార్చ్): భక్తులు రాత్రి పూట ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు.
- తిరువాదిరై (డిసెంబర్–జనవరి): శివుని ఆరాధనకు ఈ పండుగ అత్యంత విశేషం.
- అన్నాభిషేకం (అక్టోబర్–నవంబర్): స్వామివారి లింగానికి అన్నం అభిషేకం చేస్తారు.
ఆలయ దర్శన సమయాలు
- ఉదయం: 6:00 AM – 12:30 PM
- సాయంత్రం: 4:00 PM – 8:00 PM
ప్రదోష కాలంలో ప్రత్యేక పూజలు జరుగుతాయి.
ఎలా చేరుకోవాలి?
- రోడ్డు మార్గం:
తిరుపతి నుండి సుమారు 73 కి.మీ. దూరంలో ఉన్న నాగలాపురం మార్గంలో ఈ ఆలయం ఉంది. చెన్నై నుండి తిరుపతి వైపు ప్రయాణిస్తే 68 కి.మీ. దూరంలో ఇది అందుబాటులో ఉంటుంది. ఆర్టీసీ బస్సులు సురుటుపల్లి గ్రామానికి అందుబాటులో ఉన్నాయి. - రైలు మార్గం:
తిరువళ్లూరు రైల్వే స్టేషన్ నుండి 29 కి.మీ. దూరంలో ఈ ఆలయం ఉంది. - విమాన మార్గం:
తిరుపతి అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం ఇక్కడికి 73 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
భక్తులకు ముఖ్య సూచనలు
- సురుటుపల్లి గ్రామంలో బస సౌకర్యాలు తక్కువ. తిరుపతి లేదా చెన్నైలో బస చేయడం ఉత్తమం.
- ఆలయ కాటేజీలు ఐదు మాత్రమే అందుబాటులో ఉన్నాయి. ముందస్తుగా సంప్రదించి వీటిని బుక్ చేసుకోవచ్చు.
- ఉచిత ఆలయ దర్శనం బస్సు: తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానం ద్వారా ఉచిత బస్సు అందుబాటులో ఉంటుంది.
సారాంశం
శ్రీ పల్లికొండేశ్వర స్వామి దేవాలయం శివుని భక్తులందరికి ఆధ్యాత్మిక శాంతిని, ధార్మిక అభివృద్ధిని ప్రసాదిస్తుంది. ఈ ఆలయ పూజలు, ప్రదోషకాల ప్రార్థనలు భక్తుల కోరికలను నెరవేర్చడం కోసం ప్రసిద్ధి చెందాయి. నిత్యం ఈ పుణ్యక్షేత్రాన్ని సందర్శించే భక్తుల సంఖ్య పెరుగుతూనే ఉంది.
అడ్రస్: శ్రీ పల్లికొండేశ్వర స్వామి దేవాలయం, సురుటుపల్లి గ్రామం, తిరుపతి జిల్లా, ఆంధ్రప్రదేశ్.
ఫోన్ నంబర్: 07382005038.
Post-Related Keywords:
Surutapalli Temple, Pallikondeswara Swamy, reclining Shiva, Tirupati temples, spiritual tourism Andhra Pradesh, unique temples in India, Dravidian architecture, Lord Shiva temple, temple history Andhra Pradesh, Tirupati district temples, Surutapalli significance.